Kendi Elektriğimizi Nasıl Üretebiliriz?

Enerji Bakanlığı, Anadolu'nun dört bir yanında akan küçük derelerden elektrik üretimi için düğmeye bastı. Bakanlığa bağlı Türkiye Elektromekanik Sanayii AŞ (Temsan) en küçük ırmak ve derelerden bile enerji üretimine imkan sağlayacak elektrik türbini üretti.

Bireysel kullanım için geliştirilen 3 kilovatlık cihazla 4 evin tüm elektrik ihtiyacını karşılamak mümkün. 100-200 kilovatlık türbinler ise bir köy veya beldenin ihtiyacının tümünü karşılayabilecek. Türbinlerin fiyatı 3 bin YTL'den başlıyor, gücüne göre 40 bin yeni liraya kadar çıkıyor. Yüzde 100 yerli üretim türbinlerin küçük nehir ve ırmaklarda kurulması için Enerji Bakanlığı'ndan izin almaya (lisans) veya şirket kurmaya da gerek yok. Temsan, proje kapsamında 12 prototip türbin üretti. Denemelerden başarıyla çıkan türbinlerin seri üretimine geçilecek. Temsan Genel Müdürü Osman Kadakal'a göre küçük atölyeler, barak havuzları ve balık çiftlikleriyle, köy, yayla, mezra ve beldelerdeki evlerin elektrik ihtiyacını bu türbinlerle karşılamak mümkün. Bunun için gereken tek şey belli bir eğimle akan su. Temsan, türbin üretiminde oluşacak muhtemel risklere de çözüm üretti. Buna göre, sürekli elektrik üretecek türbinlerde sorun yaşamamak için elektriğin depolanacağı bir de özel akü geliştirildi. Ev veya işyerinde tüketimin azaldığı dönemlerde üretilen elektrik aküde depolanabilecek. Tüketim arttığında depolanmış elektrik tüketime verilecek.

Vatandaş, Temsan'ın ürettiği türbinlerle üretilecek elektriği iki yöntemle tüketebilecek: İlk yöntem; üretilen elektriği hemen tüketmek. İkinci yöntem ise sistemi genel elektrik şebekesine bağlamak. Bu şekilde üretilen elektrik şebekeye aktarılacak, ihtiyaç duyulan elektrik şebekeden karşılanacak. Osman Kadakal, Enerji Verimliliği Kanunu'nun 200 KW'ye kadar olan sistemlerin şebekeye doğrudan bağlanmasına izin verdiğini belirtiyor.

Türbin, birkaç yılda kendini amorti ediyor

Temsan'ın ürettiği mikro elektrik türbinlerinin fiyatları 2 bin 500-3 bin YTL'den başlıyor. Bir kilovat kurulu gücündeki türbin, vatandaşa akü ve aparatlar dahil 5-6 bin YTL'ye mal olacak. Bu sistem en az iki evi beslemeye yeterli elektrik üretebiliyor. Sağlanan tasarruf dikkate alındığında türbin birkaç yıl içinde kendini amorti edecek. Temsan'ın mikro türbinini ilk kullanan Sivaslı balık çiftliği sahibi Hamit Akdere oldu. Gürün ilçesi Akdere köyündeki balık çiftliğinin elektrik ihtiyacını karşılayan Akdere, türbinden memnun. "Su olduğu sürece sorun yok." diyen işletme sahibi, bu yolla elektrik üretmenin çok kolay olduğunu söylüyor. Hamit Akdere, yaptığı yatırımın karşılığını fazlasıyla aldığını ifade ediyor





'Artık su akarken Türk bakmayacak'

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, küçük ırmaklardan üretilecek elektriğin Türkiye'nin elektrik açığının kapatılmasına önemli katkı sağlayacağı görüşünde. Projeyi çok önemseyen Güler'e göre mikro türbin üretimiyle Türkiye'de yeni bir pazar oluşacak. Bakan, yeni sistemle 3 binden fazla enerji KOBİ'sinin doğacağını düşünüyor. "Eskiden 'Su akar, Türk bakar' denirdi. Şimdi, su hem akacak hem de elektrik üretecek. Yani Türk bakmayacak." diyen Enerji Bakanı, mikro türbinler sayesinde 2 bin 500-3 bin megavatlık kurulu gücün devreye girebileceği bilgisini veriyor. Güler, Devlet Su İşleri, Temsan ve Elektrik İşleri Etüt İdaresi ortak çalışmasıyla türbin kullanımının hızla yaygınlaştırılacağına dikkat çekiyor.

Türbin kurmak için izne gerek yok

Mayıs 2007'de çıkarılan Enerji Verimliliği Kanunu ile küçük ırmaklardan da elektrik üretmeye imkan sağlandı. Kanuna göre kendi ihtiyacını karşılamak şartıyla azami 200 kilovat elektrik üretim tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler, lisans alma ve şirket kurma zorunluluğundan muaf tutuldu. Böylece, isteyen herkes kendi elektriğini üretebilecek. Ayrıca, fazla üretim de genel sisteme aktarılabilecek. Konuyla ilgili mevzuatı tamamlamak için yapılan çalışmalarda son aşamaya gelindi.

1 yorum:

Bülent dedi ki...

Bu işi ben taktım kafaya hocam. 3mt genişliğinde 50 cm derinliğinde bir derden bayağı güzel bir su akıyor bahçemden. Bulunduğum yerde elektrik yok. Herhangi bir düşü de yok. bunu kullanılabilir hale nasıl getirebilirim. İki komşuyuz. Bulunduğumuz yerde elektrik de yok.
bulentin@mynet.com